พระธาตุก่องข้าวน้อย จังหวัดยโสธร เป็นเจดีย์เก่าสมัยขอมสร้างในพุทธศตวรรษที่ 23-25 ตรงกับสมัยอยุธยาตอนปลายตั้งอยู่ในเขตวัดพระธาตุก่องข้าวน้อย พระธาตุก่องข้าวน้อยเป็นเจดีย์ก่ออิฐถือปูนรูปทรงแปลกไปจากเจดีย์โดยทั่วไป คือมีลักษณะเป็นก่องข้าวองค์พระธาตุเป็นเจดีย์เหลี่ยมย่อมุมไม้สาม ฐานสี่เหลี่ยมจัตุรัสกว้างด้านละ 2 เมตร ก่อสูงขึ้นไปประมาณ 1 เมตร ช่วงกลางขององค์พระธาตุมีลวดลายทำเป็นซุ้มประตูทั้งสี่ด้าน ถัดจากช่วงนี้ไปเป็นยอดของเจดีย์ที่ค่อยๆสอบเข้าหากัน เป็นส่วนยอดรอบนอกของพระธาตุก่องข้าวน้อยมีกำแพงอิฐล้อมรอบขนาด 5×5 เมตร
นอกจากนี้บริเวณด้านหลังพระธาตุมีพระพุทธรูปอยู่องค์หนึ่งก่อด้วยอิฐ ชาวบ้านนับถือว่าศักดิ์สิทธิ์มาก และในเดือนห้าจะมีผู้คนนิยมมาสรงน้ำพระและปิดทอง ซึ่งเชื่อกันว่าถ้าไม่ทำเช่นนี้ฝนจะแล้งในปีนั้นพระธาตุก่องข้าวน้อยมีประวัติความเป็นมาที่น่าสนใจซึ่งผิดไปจากปูชนีสถานแห่งอื่นๆ ที่มักเกี่ยวพันกับเรื่องพุทธศาสนาแต่ประวัติความเป็นมาของพระธาตุก่องข้าวน้อยกลับเป็นเรื่องของหนุ่มชาวนาที่ทำนาตั้งแต่เช้าจนเพล มารดาส่งข้าวสาย ( มาส่งข้าวช้า ) เกิดหิวข้าวจนตาลายด้วยอารมณ์ชั่ววูบทำให้เขากระทำมาตุฆาตุ(ฆ่าแม่ตัวเอง)ด้วยสาเหตุเพียงว่า ข้าวที่เอามาส่งดูจะน้อยไปไม่พอกิน ครั้นเมื่อกินข้าวอิ่มแล้วข้าวยังไม่หมดจึงได้สติคิดสำนึกผิดที่กระทำรุนแรงต่อมารดาของตนเองจนถึงแก่ความตาย จึงได้สร้างพระธาตุก่องข้าวน้อยแห่งนี้ขึ้นเพื่อเป็นการอุทิศส่วนกุศล ขออโหสิกรรมและล้างบาปที่ตนกระทำมาตุฆาต(ฆ่ามารดาตัวเอง)
[mappress mapid=”1427″]
